Καρκίνος Αιδοίου – Κόλπου
Τι είναι ο Καρκίνος του Αιδοίου / Κόλπου;
Ο καρκίνος του αιδοίου είναι μία από τις λιγότερο συχνές, αλλά σημαντικές, μορφές γυναικολογικού καρκίνου που εμφανίζονται στις γυναίκες. Προσβάλλει τις εξωτερικές περιοχές του γυναικείου γεννητικού συστήματος και συνήθως εμφανίζεται σε ηλικίες άνω των 60 ετών, με τον μέσο όρο διάγνωσης να τοποθετείται γύρω στα 68 έτη, ενώ κατατάσσεται ως ο τέταρτος συχνότερος καρκίνος του γυναικείου γεννητικού συστήματος στις δυτικές χώρες.
Οι περισσότερες γυναίκες διαγιγνώσκονται όταν η νόσος βρίσκεται ακόμη σε πρώιμη φάση, γεγονός που συνοδεύεται από υψηλά ποσοστά επιβίωσης.
Σε αντίθεση με τον καρκίνο του αιδοίου, ο καρκίνος του κόλπου είναι ακόμη πιο σπάνιος. Αν και μοιράζονται κοινούς παράγοντες κινδύνου, οι δύο παθήσεις απαιτούν εξειδικευμένη προσέγγιση και διαφορετικές θεραπευτικές στρατηγικές.
Παράγοντες Κινδύνου
Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
- Ηλικία: Γυναίκες άνω των 60 ετών διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο.
- Λοίμωξη από HPV: Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων σχετίζεται με την ανάπτυξη αυτών των καρκίνων.
- Κάπνισμα: Αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του αιδοίου και του κόλπου.
- Ανοσοκαταστολή: Γυναίκες με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο ευάλωτες.
- Χρόνιες Δερματικές Παθήσεις: Καταστάσεις όπως ο σκληρός λειχήνας μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του αιδοίου.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ασυνήθιστη κολπική αιμορραγία ή εκκρίσεις
- Πόνο ή αίσθημα πίεσης στην περιοχή της πυέλου
- Έλκη ή εξογκώματα στο αιδοίο
- Κνησμό ή αίσθημα καύσου στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
- Αλλαγές στο χρώμα ή την υφή του δέρματος
Διάγνωση
Η διάγνωση περιλαμβάνει:
- Κλινική εξέταση
- Κολποσκόπηση
- Βιοψία
- Απεικονιστικές εξετάσεις όπως υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία, καθώς και PET/CT όπου κρίνεται απαραίτητο για την ανίχνευση απομακρυσμένων μεταστάσεων
Ποιοι είναι οι κυριότεροι ιστολογικοί τύποι καρκίνου του αιδοίου;
Οι κυριότεροι ιστολογικοί τύποι του καρκίνου του αιδοίου περιλαμβάνουν:
- Πλακώδες καρκίνωμα: Αποτελεί τη συχνότερη μορφή, καλύπτοντας περίπου το 90% των περιπτώσεων. Μπορεί να σχετίζεται είτε με HPV λοίμωξη (συνήθως τύπος 16), είτε με χρόνια δερματικά νοσήματα όπως ο σκληρός λειχήνας.
- Μελάνωμα: Σπάνια αλλά επιθετικά, εμφανίζονται κυρίως σε μεγαλύτερες γυναίκες.
- Αδενοκαρκίνωμα: Προέρχονται από αδενικά κύτταρα και είναι εξαιρετικά σπάνια.
- Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα: Τείνουν να έχουν αργή εξέλιξη και απαντώνται κυρίως σε ηλικιωμένες γυναίκες.
- Καρκίνωμα του βαρθολινείου αδένα: Εξαιρετικά σπάνια, προέρχονται από τον συγκεκριμένο αδένα.
- Νόσος Paget αιδοίου: Σπάνια μορφή επιφανειακού καρκίνου που προσβάλλει το δέρμα του αιδοίου, κυρίως σε ηλικιωμένες γυναίκες. Μπορεί να συνοδεύεται από αίσθημα καύσου, κνησμό ή ερυθρότητα στην περιοχή. Στις περισσότερες περιπτώσεων συνυπάρχει με υποκείμενο διηθητικό αδενοκαρκίνωμα και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στη διάγνωση και χειρουργική αντιμετώπιση.
Θεραπευτική Αντιμετώπιση του Καρκίνου του Αιδοίου
Η θεραπεία του καρκίνου του αιδοίου προσαρμόζεται στο στάδιο της νόσου, τη μορφολογία της βλάβης και τη γενική κατάσταση της ασθενούς. Στα αρχικά στάδια, η χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί τη βασική θεραπευτική επιλογή, με στόχο την πλήρη αφαίρεση του όγκου και τη διατήρηση της λειτουργικότητας και ποιότητας ζωής.
Χειρουργική θεραπεία σε πρώιμα στάδια (FIGO Ι–ΙΙ)
Η αρχική προσέγγιση περιλαμβάνει συνήθως:
-
Ευρεία τοπική εκτομή με υγιή χειρουργικά όρια
-
Μερική ή ριζική αιδοιοεκτομή, ανάλογα με το μέγεθος, τη θέση και την έκταση της βλάβης
Η αντιμετώπιση των βουβωνικών λεμφαδένων είναι κρίσιμη για σωστή σταδιοποίηση και πρόγνωση:
-
Σε στάδιο ΙΑ και μικρού βάθους διήθηση, δεν απαιτείται λεμφαδενικός καθαρισμός.
-
Σε στάδιο ΙΒ–ΙΙ, συστήνεται αξιολόγηση των βουβωνικών λεμφαδένων.
Η τεχνική του λεμφαδένα-φρουρού (Sentinel Lymph Node) εφαρμόζεται σε μονήρεις όγκους <4 cm χωρίς κλινικά ή απεικονιστικά ύποπτους λεμφαδένες.
Πρόκειται για ελάχιστα επεμβατική μέθοδο με σημαντικά μειωμένο κίνδυνο επιπλοκών, όπως λεμφοίδημα, λεμφοκήλη και λοιμώξεις τραύματος, σε σύγκριση με τον κλασικό ριζικό λεμφαδενικό καθαρισμό.
Εάν ανευρεθούν πολλαπλοί θετικοί λεμφαδένες, εξετάζεται και ο έλεγχος των πυελικών λεμφαδένων.
Προχωρημένο στάδιο – Συνδυαστική χημειοακτινοθεραπεία (Chemoradiation)
Σε ασθενείς με εκτεταμένη νόσο, όπου η άμεση ριζική χειρουργική επέμβαση δεν είναι εφικτή ή θα προκαλούσε σημαντική λειτουργική αναπηρία, προτιμάται η συνδυασμένη χημειοακτινοθεραπεία ως θεραπεία πρώτης γραμμής.
Στόχος είναι η συρρίκνωση του όγκου («downstaging»). Μετά την ανταπόκριση στη θεραπεία, μπορεί να ακολουθήσει σε ορισμένες περιπτώσεις χειρουργική εκτομή.
Ο ρόλος της λεμφαδενικής σταδιοποίησης
Η ακριβής αξιολόγηση των λεμφαδένων καθορίζει τόσο το τελικό στάδιο της νόσου όσο και την ανάγκη για μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Η σωστή σταδιοποίηση είναι καθοριστική για την πρόγνωση και τη μακροχρόνια επιβίωση.
Πρόγνωση και Παρακολούθηση
Η πρόγνωση εξαρτάται από το στάδιο της νόσου κατά τη διάγνωση. Η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία συνδέονται με υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης. Μετά τη θεραπεία, είναι απαραίτητη η τακτική παρακολούθηση.
Πρόληψη
Για την πρόληψη συνιστάται:
- Εμβολιασμός κατά του HPV
- Τακτικός γυναικολογικός έλεγχος
- Υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής
Ο Γυναικολόγος Ογκολόγος μαζί με τον Ογκολόγο Παθολόγο και τον Ακτινοθεραπευτή είναι οι ειδικοί που θα αποφασίσουν για την θεραπεία σας.
Ο ιατρός είναι πιστοποιημένος Γυναικολόγος Ογκολόγος και κατέχει την Υποειδικότητα της Γυναικολογικής Ογκολογίας. Η εξειδίκευσή του πραγματοποιήθηκε μεταξύ άλλων στην παγκοσμίου φήμης γυναικολογική ογκολογική κλινική Kliniken Essen-Mitte στο Έσσεν της Γερμανίας.
Ευστράτιος Α. Μοσχίδης MD
🩺 Μετεκπαιδευθείς στη Γερμανία επί 14ετίας.
🩺 Γυναικολόγος Χειρουργός-Ογκολόγος στην Κλινική Άγιος Λουκάς
🩺 τ. Αν. Διευθυντής Γυναικολογικής Κλινικής Ακαδημαϊκού Νοσοκομείου Soest (Πανεπιστημίου Münster Γερμανίας)
Δεύτερη Γνώμη
Επισκεφτήκατε άλλο γιατρό και προβληματίζεστε τι να κάνετε; Ζητήστε μας μια δεύτερη γνώμη!...
