Ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος και αναπτύσσεται στο ενδομήτριο, τον ιστό που καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας. Παρατηρείται κυρίως σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, με συχνότερο σύμπτωμα την κολπική αιμορραγία σε αυτήν την περίοδο της ζωής τους. Ακόμη και μικρή ποσότητα αίματος μετά την εμμηνόπαυση δεν πρέπει να αγνοείται και απαιτεί άμεση αξιολόγηση από γυναικολόγο.

Η διάγνωση πραγματοποιείται συνήθως με υστεροσκόπηση, εξέταση που επιτρέπει την άμεση απεικόνιση του εσωτερικού της μήτρας και τη λήψη δείγματος από το ενδομήτριο (βιοψία) για ιστολογικό έλεγχο.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο καρκίνος του ενδομητρίου διαγιγνώσκεται σε πρώιμο στάδιο, ιδιαίτερα όταν οι γυναίκες υποβάλλονται σε τακτικό γυναικολογικό έλεγχο, γεγονός που επιτρέπει άμεση και αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπιση με πολύ υψηλά ποσοστά ίασης.

Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ενδομητρίου

  • Αυξημένο σωματικό βάρος (παχυσαρκία): Το περισσότερο λίπος στο σώμα αυξάνει τα οιστρογόνα, κάτι που μπορεί να επηρεάσει το ενδομήτριο.
  • Ηλικία μετά την εμμηνόπαυση: Ο καρκίνος του ενδομητρίου εμφανίζεται πιο συχνά σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
  • Ορμονική ανισορροπία / Μεγάλη έκθεση σε οιστρογόνα χωρίς προγεστερόνη: Μπορεί να συμβεί όταν η περίοδος ξεκίνησε πολύ νωρίς, η εμμηνόπαυση άργησε, υπάρχουν ακανόνιστοι κύκλοι χωρίς ωορρηξία ή υπάρχει ορμονική θεραπεία μόνο με οιστρογόνα (εφόσον η μήτρα υπάρχει).
  • Μη τεκνοποίηση: Οι γυναίκες που δεν έχουν κυήσει έχουν περισσότερους κύκλους χωρίς την «προστασία» των ορμονών της εγκυμοσύνης.
  • Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS): Συχνά προκαλεί ακανόνιστες περιόδους και ορμονική ανισορροπία που αυξάνει τον κίνδυνο.
  • Πάχυνση του ενδομητρίου (υπερπλασία): Όταν το ενδομήτριο γίνεται πιο παχύ από το φυσιολογικό, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να εξελιχθεί σε καρκίνο, ειδικά αν υπάρχουν «άτυπα» κύτταρα.
  • Λήψη ταμοξιφαίνης: Φάρμακο για τον καρκίνο του μαστού, το οποίο μπορεί σε κάποιες γυναίκες να επηρεάσει το ενδομήτριο.
  • Κληρονομικότητα – Οικογενειακό ιστορικό: Αυξημένος κίνδυνος όταν υπάρχει συγγενής πρώτου βαθμού με καρκίνο ενδομητρίου ή συγκεκριμένο κληρονομικό σύνδρομο (π.χ. σύνδρομο Lynch).
  • Διαβήτης, υπέρταση και άλλες μεταβολικές διαταραχές: Συνδέονται με ορμονικές και μεταβολικές αλλαγές που αυξάνουν τον κίνδυνο.
  • Προηγούμενη ακτινοθεραπεία στην περιοχή της πυέλου: Μπορεί να επηρεάσει τους ιστούς της περιοχής και να αυξήσει τον κίνδυνο.

Παράγοντες που μειώνουν τον κίνδυνο

  • Συνδυασμένα αντισυλληπτικά χάπια: Όσο περισσότερο χρησιμοποιούνται (με ιατρική καθοδήγηση), τόσο μεγαλύτερη προστασία προσφέρουν.
  • Ενδομήτριο σπείραμα με προγεσταγόνο (π.χ. Mirena): Προστατεύει το ενδομήτριο και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης υπερπλασίας και καρκίνου.
  • Εγκυμοσύνη και θηλασμός: Περίοδοι όπου δεν υπάρχει ωορρηξία, κάτι που μειώνει τη μακροχρόνια ορμονική επιβάρυνση του ενδομητρίου.
  • Διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους και τακτική άσκηση: Συμβάλλουν στη ρύθμιση των ορμονών και στη μείωση του κινδύνου.
  • Καλή ρύθμιση του σακχάρου, της πίεσης και της χοληστερίνης: Μειώνει τις επιπτώσεις των μεταβολικών διαταραχών και βοηθά στην πρόληψη.

 

Συμπτώματα

  • Μετεμμηνοπαυσιακή κολπική αιμόρροια: Η εκδήλωση αιμορραγίας από τον κόλπο μετά την εμμηνόπαυση.
  • Διαταραχές εμμήνου ρύσεως:  Έντονη κολπική αιμορραγία ή αιμορραγία μεταξύ των περιόδων.
  • Πόνος στην Κοιλιά ή στην Πυελική Περιοχή: Πόνος ή βαρύτητα στην κοιλιά ή στην περιοχή της πυέλου μπορεί να είναι ένδειξη ανάπτυξης του καρκίνου.
  • Αίσθημα Κόπωσης: Οι γυναίκες με καρκίνο του ενδομητρίου μπορεί να αισθάνονται εξαιρετική κόπωση και αδυναμία.
  • Απώλεια Όρεξης ή Απώλεια Βάρους: Μερικές φορές, η ανάπτυξη του όγκου μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια όρεξης και σταδιακή απώλεια βάρους.

 

Διάγνωση του Καρκίνου του Ενδομητρίου

Η διάγνωση του καρκίνου του ενδομητρίου απαιτεί μια σειρά από εξετάσεις και διαδικασίες:

  • Διαγνωστική Υστεροσκόπηση και Τμηματική απόξεση: Σε περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία για καρκίνο του ενδομητρίου, ο γυναικολόγος μπορεί να συστήσει τη διενέργεια διαγνωστικής υστεροσκόπησης και τμηματικής απόξεσης. Κατά τη διαδικασία της υστεροσκόπησης, εισάγεται ένα ειδικό λεπτό εργαλείο μέσα στη μήτρα, το οποίο επιτρέπει στον γιατρό να εξετάσει άμεσα το εσωτερικό της. Στη συνέχεια, με την τμηματική απόξεση, λαμβάνονται μικρά δείγματα ιστού από το ενδομήτριο, τα οποία αποστέλλονται για εργαστηριακή ανάλυση, ώστε να επιβεβαιωθεί ή να αποκλειστεί η παρουσία κακοήθειας.
  • Υπερηχογράφημα: Ένας υπερηχογραφικός έλεγχος μπορεί να αποκαλύψει πεπαχυμένο  ενδομήτριο, κάτι που μπορεί να είναι ένδειξη καρκίνου.
  • Μαγνητική Τομογραφία (MRI) και Αξονική Τομογραφία (CT): Αυτές οι εξετάσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να αξιολογήσουν την εξάπλωση του όγκου.

Θεραπεία Καρκίνου Ενδομητρίου

Η θεραπεία του καρκίνου ενδομητρίου βασίζεται κυρίως στη χειρουργική επέμβαση.
Ο στόχος είναι η πλήρης αφαίρεση της νόσου με τον πιο ασφαλή και λιγότερο επεμβατικό τρόπο.
Τα αποτελέσματα της ιστολογικής εξέτασης μετά το χειρουργείο μάς δείχνουν το στάδιο της νόσου και αν χρειάζεται επιπλέον θεραπεία.

Χειρουργική Αντιμετώπιση

Η επέμβαση περιλαμβάνει:

  • αφαίρεση της μήτρας

  • αφαίρεση σαλπίγγων και ωοθηκών

  • λεπτομερή έλεγχο της πυέλου και της κοιλιάς

Στα περισσότερα αρχικά στάδια η επέμβαση γίνεται λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά, μέθοδοι που προσφέρουν:

  • λιγότερο πόνο

  • μικρότερη απώλεια αίματος

  • ταχύτερη ανάρρωση

  • άριστη ογκολογική ασφάλεια

Σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί πιο εκτεταμένη χειρουργική για να αφαιρεθεί κάθε ορατή εστία της νόσου.

Τεχνική Φρουρού Λεμφαδένα (SLN)

Η σύγχρονη, διεθνώς αναγνωρισμένη πρακτική για τη σταδιοποίηση του καρκίνου ενδομητρίου.
Επιτρέπει τον εντοπισμό των πρώτων λεμφαδένων που αποχετεύουν τη μήτρα, μειώνοντας την ανάγκη για πλήρη λεμφαδενεκτομή.

Πλεονεκτήματα SLN:

  • σημαντικά μικρότερος κίνδυνος λεμφοιδήματος

  • ακριβέστερη σταδιοποίηση

  • άριστο προφίλ ασφάλειας

  • ιδανικός συνδυασμός με λαπαροσκοπική/ρομποτική χειρουργική

Ακτινοθεραπεία

Χρησιμοποιείται όταν το ιστολογικό αποτέλεσμα δείχνει αυξημένο κίνδυνο υποτροπής ή όταν το χειρουργείο δεν είναι δυνατό.

Περιλαμβάνει:

  • Ενδοκολπική βραχυθεραπεία (VBT) – χορηγείται τοπικά και είναι καλά ανεκτή

  • Εξωτερική ακτινοθεραπεία (EBRT) – όταν χρειάζεται πιο εκτεταμένη κάλυψη

Στόχος είναι η εξάλειψη τυχόν μικροεστιών που μπορεί να έχουν μείνει μετά την επέμβαση.

Χημειοθεραπεία

Συνιστάται σε:

  • προχωρημένη νόσο

  • ιστολογικούς τύπους υψηλής κακοήθειας (όπως ορώδες ή διαυγοκυτταρικό καρκίνωμα)

  • μεταστατική νόσο

Τα συχνότερα σχήματα περιλαμβάνουν πλατίνη και ταξάνες και χορηγούνται σε κύκλους.

Ορμονοθεραπεία

Μπορεί να αποτελέσει επιλογή σε:

  • νεαρές γυναίκες που θέλουν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους

  • χαμηλού κινδύνου, ορμονοευαίσθητους όγκους

  • γυναίκες που δεν μπορούν να χειρουργηθούν

Χρησιμοποιούνται προγεσταγόνα ή ενδομητριακό σπείραμα λεβονοργεστρέλης (LNG-IUD).

Στοχευμένες Θεραπείες & Ανοσοθεραπεία

Σε πιο προχωρημένη ή υποτροπιάζουσα νόσο υπάρχουν σύγχρονα φάρμακα που στοχεύουν συγκεκριμένους μηχανισμούς του όγκου ή ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα να τον καταπολεμήσει.
Η επιλογή της θεραπείας βασίζεται τόσο στον ιστολογικό τύπο όσο και στο μοριακό προφίλ του όγκου (π.χ. MSI-H, dMMR, POLE, p53).

Οι αντίστοιχες αποφάσεις λαμβάνονται πάντα στο Ογκολογικό Συμβούλιο, με τη συμμετοχή Γυναικολόγου Ογκολόγου, Παθολόγου Ογκολόγου, Ακτινοθεραπευτή και Παθολογοανατόμου.

Παρακολούθηση μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας

Η συστηματική παρακολούθηση είναι καθοριστική για την έγκαιρη ανίχνευση υποτροπής.
Περιλαμβάνει:

  • κλινική εξέταση
  • υπερηχογράφημα
  • απεικονιστικό έλεγχο όταν ενδείκνυται
  • αξιολόγηση συμπτωμάτων (αιμορραγία, πόνος πυέλου κ.ά.)

Ο στόχος είναι η έγκαιρη ανίχνευση τυχόν υποτροπής και η διατήρηση της ποιότητας ζωής.

Ο Γυναικολόγος Ογκολόγος μαζί με τον Ογκολόγο Παθολόγο και τον Ακτινοθεραπευτή είναι οι ειδικοί που θα αποφασίσουν για την θεραπεία σας.

Ο ιατρός κ. Ευστράτιος Μοσχίδης είναι πιστοποιημένος Γυναικολόγος Ογκολόγος και κατέχει την Υποειδικότητα της Γυναικολογικής Ογκολογίας. Η εξειδίκευσή του έλαβε μέρος μεταξύ άλλων στην παγκοσμίου φήμης γυναικολογική ογκολογική κλινική Kliniken Essen Mitte στην πόλη Essen της Γερμανίας.

 

📅 Κλείστε Ραντεβού

📞 Επικοινωνήστε μαζί μας

 

Ευστράτιος Α. Μοσχίδης MD

🩺 Μετεκπαιδευθείς στη Γερμανία επί 14ετίας.

🩺 Γυναικολόγος Χειρουργός-Ογκολόγος στην Κλινική Άγιος Λουκάς

🩺 τ. Αν. Διευθυντής Γυναικολογικής Κλινικής Ακαδημαϊκού Νοσοκομείου Soest (Πανεπιστημίου Münster Γερμανίας)

Δεύτερη Γνώμη

Επισκεφτήκατε άλλο γιατρό και προβληματίζεστε τι να κάνετε; Ζητήστε μας μια δεύτερη γνώμη!...

Κλείστε Ραντεβού